Kalfjes bij de koe. Daar houden we bij Odin van. Het klinkt zo natuurlijk en gewoon dat je zou vergeten dat het nog maar heel weinig voorkomt. Bijna altijd worden kalfjes meteen na de geboorte weggehaald bij de moederkoe.
Koeien en kalfjes die zich aan elkaar hechten zijn later namelijk moeilijk van elkaar te scheiden en kunnen zich gedragen op een manier die lastig is voor boeren. Een klein groepje biodynamische boeren, zoals Zuiver Zuivel melkveehouders Armando Kok en Durk Oosterhof, doet het echter anders.
“Bij ons lopen de kalfjes bij de melkkoeien in de kudde” zegt Armando Kok. De eerste twee maanden mogen ze onbeperkt bij hun eigen moeder melk drinken. Voor de moederkoe is het fijn om haar kind bij zich te houden: daarmee kan ze haar natuurlijke moederinstinct uitleven. Bovendien zorgt zij veel beter voor het kalfje dan ik dat kan. Dankzij die moederzorg groeien de kalfjes ontzettend goed en zijn ze kerngezond. Het levert mij werkplezier op waardoor ik vrolijk ben en nog beter voor de koeien kan zorgen.”
“Naast de jonge kalfjes heb ik ook graag wat koeienwijsheid - oudere koeien - in de kudde staan. Door die verschillende leeftijden vormen onze koeien een evenwichtige kudde: ik zie sterke sociale banden en ze helpen elkaar. Op een kalf in nood reageren ze allemaal."
"Die zorg voor elkaar zit er al vroeg in: als ik de koeien uit het land ophaal om ze te melken, wachten de oudere kalveren op de jongere kalfjes. Vervolgens is het speelkwartier en rennen ze keihard met z’n allen het pad op en af. Dat is fantastisch om te zien, daar word ik echt vrolijk van.”
"Als biodynamisch boer probeer ik zo dicht mogelijk bij de natuur te staan. Kalfje-bij-de-koe is voor mij een stap in de richting van een zo natuurlijk mogelijke melkveehouderij."
Durk Oosterhof legt uit: “In de biodynamische landbouw krijgen alle kalfjes dagverse moedermelk. Als ze dat hun eerste drie maanden drinken, ontwikkelen ze een sterke weerstand waar ze later profijt van hebben."
"Met open dagen en excursies krijg ik vrij veel bezoekers op mijn erf. Zij stelden mij de vraag: ‘waarom haal je het kalf weg bij de eigen moeder?’ Ik dacht: ik kan mijn bezoekers uitleggen dat dit de normale gang van zaken is of ik kan de verwachting die zij van biologische landbouw hebben in praktijk gaan brengen."
"Het grappige is: niet alleen voor de koe en het kalf maar ook voor mijzelf is het er leuker op geworden. De moederkoe besteedt 24 uur per dag aan de zorg van haar kalf, tijd die ik er nooit aan zou kunnen besteden.”
"Als biodynamische boer beschouw ik mijn bedrijf als een geheel: ik knip de processen niet op in deelstukjes, maar bekijk de samenhang. Door het kalf bij de koe te laten zogen, houd ik die natuurlijke eenheid in stand."
Armando Kok en Durk Oosterhof
Armando en Durk leveren beide biodynamische melk aan Zuiver Zuivel. Om het Demeter-keurmerk voor de producten van Zuiver Zuivel te krijgen is het niet noodzakelijk dat boeren de kalfjes bij de koeien houden. Wel is het een Demeter-norm om kalfjes vanaf 7 dagen oud in groepsverband te houden. Ze moeten naar hun aard kunnen bewegen. De melkveehouders van Zuiver Zuivel vinden dit een belangrijk thema om mee aan de slag te gaan. Zij kijken samen naar welke stappen ze kunnen nemen op het gebied van kalf bij de koe.
Foto: boer Armando Kok.
Fotografie: Annelijn Steenbruggen
Bron: Stichting Demeter