Duurzame toekomst van het platteland - themadag in kerk Baaium

Voor het wandkleed 'Guernica de Ecologia', vlnr: Hester Simons, Marga Waanders, Bert van Ruitenbeek, Claudy Jongstra en Merle Koomans van den Dries.

De ongeveer 60 bezoekers, met daaronder verschillende boeren en hun partners, luisterden naar Bert van Ruitenbeek (Stichting Demeter), kunstenares Claudy Jongstra en Merle Koomans van den Dries (Odin). Hester Simons, directeur van de Stichting Alde Fryske Tsjerken, leidde eerst burgemeester Marga Waanders in. Zij hield een pleidooi voor een inclusieve economie waarin iedereen meedoet, waarin boeren en omwonenden betrokken worden bij duurzaamheidsinitiatieven en waarin de balans tussen mens en natuur hersteld wordt.

Stichting Demeter: biodynamische bedrijven trekken leven aan

Bert van Ruitenbeek citeerde een artikel in Trouw over Europees onderzoek waaruit blijkt dat boeren op het platteland vijf keer meer gifstoffen in hun haar hebben dan stedelingen en de niet-boeren op het platteland vier keer meer. Maar ook dat mensen die biologisch en dus onbespoten voedsel eten veel lagere gehaltes gifstoffen in hun haar hebben. In 1924 maakten een aantal landeigenaren en boeren zich al zorgen over het gebruik van chemie in de landbouw en de effecten hiervan op zowel bodemgezondheid als ook de voedingskwaliteit van de oogst. Uit hun bijeenkomsten waarvoor ze wetenschapper en filosoof Rudolf Steiner uitnodigden, is de biodynamische landbouw en later het Demeter-keurmerk ontstaan. Van Ruitenbeek ervaart dat biodynamische bedrijven zich vaak kenmerken door een uitstraling van vrolijkheid en vitaliteit. ‘Leven trekt leven aan’, zegt hij. Ook in Friesland zijn er diverse mooie biodynamische boerenbedrijven die aantonen dat echt natuurinclusieve landbouw mogelijk is.

Claudy Jongstra: natuurlijke verf terug in mode en kunst

Claudy Jongstra vertelde over haar imposante werk Guernica de la Ecologia, dat de kerk in Baaium siert en als achtergrond diende voor deze bijeenkomst. Haar met volledig natuurlijke grondstoffen gemaakte wandkleed, geïnspireerd door Picasso’s Guernica, symboliseert met haar donkere tinten de vernietiging van de natuur. Maar Jongstra vertelde ook van het in vroeger tijden benodigde meesterschap voor het creëren van natuurlijke verfstoffen en haar missie om die kennis weer terug te brengen in kunst en mode.

Odin: met elke euro maak je een keuze

Merle Koomans van den Dries ging in op de rol van de retail en de consument. Odin is een coöperatie met een boerderij en een imkerij, waar iedere klant lid van kan worden. Zij vertelde over de wijze waarop Odin met haar eigen imker al ruim 10 jaar samen met steeds meer boeren werkt aan de biodiversiteit op de hun bedrijven door te zorgen voor een gezonde leefomgeving voor de bijen. Ook ging ze in op de mooie samenwerking tussen Odin boerderij De Beersche Hoeve en Claudy Jongstra bij de teelt van verfplanten zoals wede, waaruit blijkt dat ook voor de landbouw er soms nieuwe niches mogelijk zijn, naast de teelt van voedingsgewassen. Tevens is de rol van de consument belangrijk vertelde ze, want met iedere euro die je uitgeeft maak je een belangrijke keuze over hoe de wereld om je heen eruit ziet, of die eerlijk, duurzaam, kleurrijk en divers is. Je kunt een positieve bijdrage hieraan leveren, gewoon met je boodschappen. Voor de consument in Friesland kon ze melden dat Odin sinds kort ook een winkel in Leeuwarden heeft.

Première video Blauw Goud

Koomans van den Dries leidde ook de première in van de korte video ‘Blauw Goud’. Hierin is te zien hoe landbouw en kunst de winning van natuurlijke kleurstoffen in ere herstellen. Odin boerderij De Beersche Hoeve en kunstenares Claudy Jongstra brengen de verfplant wede weer terug op de akker, in de kunst en in de mode. De verfplant is de grondstof voor de diepblauwe kleur waar schilders als Vermeer en Van Gogh beroemd mee werden en die Claudy Jongstra wil herintroduceren. Afgelopen zomer werd de verfplant voor het eerst in 100 jaar op grotere schaal geteeld op de biodynamische boerderij van Odin, in opdracht van Studio Claudy Jongstra. De studio past de kleurstof toe in haar kunstwerken en installaties. De video laat zien hoe dit bijzondere proces van verfwinning en co-creatie verloopt en is te zien op het kanaal van Odin Foodcoop op YouTube.