Chocolatemakers: chocolade voor een betere wereld
Klinkt als een droom: zelf chocolade maken in je eigen chocoladefabriek. Nog mooier wanneer je met die chocolade niet alleen choco-lovers blij maakt, maar ook boeren en de natuur.
We spreken met Rodney Nikkels, samen met Enver Loke oprichter van de enige chocolademakers van Nederland die nog het hele proces van het chocolademaken zelf in handen hebben: Chocolatemakers!
Wat is de filosofie van Chocolatemakers?
“Enver en ik hebben een achtergrond in tropische landbouw en duurzaamheid. Ik merkte dat de ontwikkelingen daarin erg langzaam gingen. We hebben een bedrijfsmodel bedacht op basis van hoe economische krachten ingezet kunnen worden voor herstel van waarden, zowel op menselijk vlak, als op het gebied van natuur en klimaat. Een model waarin boeren een fatsoenlijk leven kunnen leiden, waarbij ze als vakmensen worden beloond voor hun werk. Want mensen in de overlevingsstand kunnen nooit aandacht en toewijding geven aan hun product. Dus moet je ze bestaanszekerheid geven en daar betalen we voor. Daarvoor verwachten we natuurlijk een goed product. Dat is geen liefdadigheid, maar een oprechte samenwerking.”
“Dat betekent wel iets voor de prijs: op de wereldmarkt kost een kilo cacao ongeveer 21/2 dollar. Wij betalen tussen 3,70 en 5 dollar, en voor onze Demetercacao zelfs 6 dollar. Ook dragen we financieel bij aan landrenovatieprogramma’s, waardoor boeren gedegenereerde landbouwgrond kunnen kopen voor biologische landbouw. En we helpen coöperaties met het bouwen van infrastructuur, zoals een cacaofabriek in Zuid-Amerika.”
“Cacao wordt vaak geassocieerd met ontbossing en dat klopt ook. Maar je kunt cacao juist ook gebruiken in de natuurbescherming, bijvoorbeeld door plantages te planten aan de randen van nationale parken als bufferzone, én door een goede prijs te betalen, maar wel onder de voorwaarde dat er niet verder ontbost wordt.”
“Bij de teelt van biologische en biodynamische cacao worden geen chemische middelen en kunstmest gebruikt. Dat is positief voor het bodemleven. Verder zijn er voor de teelt ook schaduwbomen nodig in de plantages, die vogels, kleine zoogdieren en reptielen aantrekken. Daarnaast haalt onze cacaoteelt CO2 uit de atmosfeer doordat plantages in biomassa toenemen wanneer ze ouder worden en helemaal wanneer we helpen om gedegradeerd land in plantage om te zetten.”
Hoe worden de cacaobonen naar Chocolatemakers vervoerd?
“Voor de Dominicaanse Republiek doen we sinds 2013 alles met het zeilschip de Tres Hombres, via de Nederlandse organisatie Fairtransport. We zijn aan het kijken of we ook vracht die nu via het reguliere zeecontainervervoer komt van onze andere origines (herkomstlanden, red.) via zeilboten kunnen vervoeren. En twee keer per jaar brengen cargobikers van het evenement Schokofahrt onze chocolade naar Duitse klanten. Dat zijn 250 fietsenthousiastelingen die de chocolade transporteren, zelfs tot aan Polen en Oostenrijk toe.”
De Tres Hombres vervoert cacaobonen naar Chocolatemakers in Nederland
“Verder draaien we op onze eigen zonne-energie en zijn onze verpakkingsmaterialen composteerbaar. Zo creëren we waarde, in plaats van dat we dingen iets minder slecht doen. Dit is een bedrijfsmodel dat het uitgangspunt zou moeten zijn voor elke economische kracht.”
Zijn jullie de enige chocoladefabrikant in Nederland?
“We zijn de enige die het hele proces onder één dak doen. We zijn merkeigenaar, we doen de import, de verwerking van de cacao, maken het eindproduct en verzorgen de distributie. Daardoor kunnen wij goed op de kwaliteit van het product sturen.”
Waarom is jullie biologische en biodynamische chocolade zo lekker?
“De cacao is het belangrijkst. Er is een grote variatie in soorten cacaobonen en terroir, oftewel de groeiomstandigheden en daaraan gekoppelde smaakprofielen. Wij maken single origin chocolade. Dus per origine houden wij de bonen gescheiden. Dan merk je dat een chocolade uit Colombia anders smaakt dan Peru, Sierra Leone, Congo, et cetera. En de boeren zijn belangrijk, die moeten de plantages goed beheren, ziektes voorkomen, op het juiste moment oogsten, de bonen fermenteren en goed drogen. Vervolgens gaan wij op een traditionele manier chocolade maken. Wij verwerken de hele cacaoboon. We ontzuren met warme lucht en frictie, niet chemisch met loog. Dat gaat wel langzamer, maar daardoor hou je veel meer kleine smaakvariaties overeind, waardoor zeker de pure chocolades een dieper smaakprofiel hebben.”
Jullie hebben bijzondere leveranciers!
“In een aantal landen werken we met coöperaties van kleine boeren. Die zijn echt top of the bill. Ze zijn democratisch georganiseerd en de winst wordt onderling verdeeld, dat wordt door Fairtrade gecontroleerd. In de Dominicaanse republiek en Peru werken we met boerencoöperaties die ook sterk politiek actief zijn. In Colombia werken we met een vrouwencoöperatie waarvan wij de enige afnemer zijn van de bonen, echt gaaf! De vrouwen hebben het management overgenomen in de tijd van de terroristische organisatie FARC, omdat veel van de mannen toen zijn omgekomen. In Brazilië werken we met een biodynamische plantage. Dat is een bos waarin cacao groeit. In Sierra Leone werken we met een heel mooi project. Daar hebben ze een heel goede cacaokwaliteit die altijd slecht verwerkt werd. Dit project is het enige in het land dat het wel goed doet. In Congo is nog niet zo lang geleden cacao geïntroduceerd om mensen een inkomen te laten genereren zodat ze niet afhankelijk zijn van houtkap, zodat het leefgebied van de berggorrilla’s intact blijft.”
En toen vroeg Odin jullie om een biodynamische chocoladereep te maken
“Ja dat is natuurlijk een leuke uitdaging! Er zijn namelijk maar heel weinig biodynamische cacaoleveranciers. De Demeter-plantage in Brazilië kwam op ons pad. Zij zijn aangesloten bij de Cabruca-coöperatie en die gebruiken een lokaal teeltsysteem waarbij ze niet ontbossen. De cacaobomen daar groeien goed in de schaduw van andere inheemse bomen, samen met een enorme verscheidenheid aan andere plant- en diersoorten. En ze leveren heel mooie cacao.”
Wat is jouw favoriete chocolade?
“Dat is net als vragen van welke van je kinderen je het meest houdt (lacht). Ik hou wel van pure chocolade rond de 70 à 75% en simpel, er hoeft van mij niet iets doorheen. Vooral onze klassieker, de Congo 68%, dat is een eerlijke oprechte chocolade. En de nieuwe Demeterrepen vind ik fantastisch. Recent hebben we de nieuwe Sierra Leone 85% geïntroduceerd, die is ook heerlijk!"
Links: Rodney Nikkels, rechts: Enver Loke
Over Rodney
“Ik ben 52, getrouwd, en we hebben 2 kinderen van 17 en 15. Ik hou van zeilen. Ik hou van fietsen. Ik hou van tropische landbouw. Ik hou van techniek. Ik heb eigenlijk al mijn hobby’s in mijn werk gegooid (lacht). Wil je trouwens ook nog noemen dat mensen rondleidingen kunnen volgen in onze fabriek?”
