Ouderwets met de hand zaaien vanwege het natte weer

Foto: links Odin boer Teun Luijten met dochtertje op de schouders

Het weer speelt een zeer belangrijke rol in het boerenleven. Weersomstandigheden kunnen oogsten verknoeien en inkomens sterk verminderen. Wat voor invloed heeft het natte weer van de afgelopen maanden op onze boerderij De Beersche Hoeve? Teun Luijten van de Odin boerderij vertelt over de problemen én over ‘ouderwetse’ oplossingen.

“Het begon met een nat voorjaar en daarna was er een hele droge en warme meimaand. Vervolgens was er weer veel regen en grauw weer. Onze stokbonen moesten begin mei gezaaid worden. Dit was heel moeilijk omdat door de vele regen de akker slecht begaanbaar was. Uiteindelijk hebben we alle stokbonen kunnen zaaien in mei, maar de kieming van de plantjes was vervolgens moeilijk door de droogte van die maand. Daarna kwam de groei moeilijk op gang doordat het grauwe natte weer opnieuw terugkwam.“

Late oogst stokbonen

“Normaal gesprokken kunnen we begin september stokbonen oogsten. Dit was door het natte weer toen niet mogelijk, omdat de planten nog niet volgroeid waren. Uiteindelijk hebben we de stokbonen pas in november kunnen oogsten. In de regen…”

Wij gebruiken groenbemesters, zodat in de winter de akker mooi groen en bedekt blijft.

Groenbemesters

“Maar hierdoor ontstond het volgende probleem. We zaaien na de oogst van de stokbonen in het najaar altijd groenbemesters in. Groenbemesters zijn planten die we niet oogsten en die stikstof aan de bodem toevoegen. Dit kan dan weer als voedingsstof dienen voor de latere groenten die juist stikstof nodig hebben. Wij gebruiken groenbemesters ook zodat in de winter de akker mooi groen en bedekt blijft. Dat is beter voor het bodemleven dan wanneer de akker helemaal kaal is in de winter.”

Vruchtwisseling

“Vruchtwisseling houdt in dat hetzelfde gewas pas na een cyclus van jaren weer terug komt op dezelfde akker. In de gangbare landbouw is de vruchtwisseling vaak maar 1 keer per 3 jaar. Hierdoor blijven ziekteverwekkers vaak de kop op steken en gaat de weerbaarheid van de bodem omlaag. Daarom is er in de biodynamische landbouw vaak een vruchtwisseling van 1 keer per 6 jaar of langer. Onze vruchtwisseling is zo opgebouwd:

• 2 jaar grasklaver

• 2 jaar diverse teelten

• 1 jaar bonen

• 1 jaar graan

• En daarna weer vooraan beginnen

Winterrogge

“Na de bonen moet dus eigenlijk het graan de grond in. Deze winterrogge, die wij telen voor biologische melkveehouderij De Hooijberg te Bladel, waar een samenwerkingsverband mee hebben, moet voor half december gezaaid zijn. Maar dit jaar kregen we dat niet voor elkaar omdat de stokbonen zo lang op de akkers stonden. Na de oogst van de stokbonen moesten we ook nog de velden opruimen: de oude planten weghalen, de spandraden waar ze tegenaan groeiden oprollen en opruimen en alle stokbonenpalen weghalen. De natheid maakte ook dit lastig. En nu we de winterrogge zouden moeten zaaien kunnen we niet met machines op de akker omdat het te nat is en we het land kapot zouden rijden…”

Met de hand zaaien

“Daarom gaan we nu de winterrogge vervangen door een mengsel van zomergerst met haver dat we in het voorjaar hopelijk wel machinaal kunnen zaaien. De andere percelen van zo’n 5 hectare hebben we nu wel ingezaaid, maar dan niet met machines, maar heel ouderwets met de hand! Deze winterrogge gebruiken we als groenbemester en niet voor het graan zelf. We hopen dat ze nog mooi kiemen. In het voorjaar ploegen we de plantjes, waar dan nog geen aren aan zitten, onder de grond, zodat we daarna kunnen beginnen met de teelten voor komend seizoen.”

“Daarnaast zaaien we ook nog twee hectare optima non labour plus in. Dit is een mengsel van groenbemesters met Alexandrijnse klaver, niger, wikke en phacelia. Deze groenbemesters zaaien we in omdat ze deels doodvriezen bij vorst. Als we de bodem moeten voorbereiden voor de teelten van komend seizoen kunnen we deze makkelijk onder de grond werken met lichte bodembewerking met de schijveneg of de ekoploeg. Zo voeden ze weer de bodem voor de teelten van komend seizoen!”

Meer weten over De Beersche Hoeve? Kijk op Odin.nl/beerschehoeve of Debeerschehoeve.nl.