Bananen zijn het meest verhandelde fruit ter wereld en voor duizenden boeren vormen ze een essentiële bron van inkomsten. Voor veel bananen wordt niet eerlijk betaald. Daarnaast gaat de bananenteelt gepaard met nieuwe sociale- en ecologische uitdagingen, onder andere door klimaatverandering.
Odin betaalt bananenproducent APPBOSA een goede prijs, maar voor aanpassingen in de teelt is extra geld nodig. Om samen de uitdagingen in de bananenteelt aan te pakken, doen we mee aan een 'True Price-project'. Odin en Udea (Ekoplaza) helpen samen mee en zetten zich in voor een duurzame en toekomstbestendige bananenteelt. Ook jij kunt helpen! Tijdens de 'True Price Week' (17 t/m 23 maart) maak je met een kleine bijdrage een groot gebaar!
De bananen die Odin verkoopt, komen van coöperatie APPBOSA in Peru. Deze coöperatie bestaat uit 504 leden, voornamelijk kleine boeren met gemiddeld iets meer dan een hectare grond. Door verschillende oorzaken, waaronder klimaatverandering, is hun productie de afgelopen jaren gedaald van 1800 dozen per hectare in 2020 naar slechts 900 dozen nu. Marcia Herrera Reto, kwaliteitsmanager bij APPBOSA verteld wat de grootste uitdagingen zijn en hoe het True Price-project bijdraagt om deze aan te pakken.
“Een van de grootste uitdagingen is de ziektedruk in de bananenteelt. Fusarium TR4, een schimmelziekte, bedreigt de gewassen. De boeren gebruiken biologische beschermingsmiddelen, zoals schimmels en insecten, maar zoeken ook naar nieuwe bananenvariëteiten die beter bestand zijn tegen ziekten en klimaatverandering.”
“De telers gebruiken alleen biologische beschermingsmiddelen, die kunnen bestaan uit insecten of schimmels, afhankelijk van de ziekte. Dit helpt voorkomen dat de oogst volledig mislukt.
Daarnaast zien we wereldwijd dat de hoeveelheid water in de atmosfeer niet per se verandert, maar de intensiteit wel. Er zijn langere droogteperiodes en soms extreme regenval, wat de opbrengst negatief beïnvloedt. Ook de stijgende temperaturen in de tropen, soms oplopend tot 38 graden, kunnen de productiviteit van bananenplanten sterk verminderen. Deze klimatologische veranderingen maken de zoektocht naar nieuwe variëteiten die hier beter tegen bestand zijn nog urgenter.”
“In dit project worden verschillende variëteiten getest om te kijken welke het beste geschikt zijn. Dit zal niet alleen de kwaliteit van het product verhogen, maar ook leiden tot een beter inkomen voor de boeren. Daarnaast zorgt het project voor een betere en efficiëntere organisatie, wat de inkomsten verder kan verhogen. Als de prijs niet goed is, moeten de boeren opnieuw onderhandelen, wat tijd en geld kost. Dit project moet uiteindelijk zorgen voor een grotere en stabielere productie, zodat de opbrengst weer op het oude niveau komt.”
De aanplant van nieuwe bananenvariëteiten bij APPBOSA
De boeren van APPBOSA ontvangen minimaal $14,90 per doos bananen, de hoogste prijs in hun regio. Echter is dat niet altijd voldoende om de dalende opbrengsten en stijgende kosten volledig te compenseren, daarom is het True Price-project zo belangrijk. Door te investeren in duurzamere landbouw kunnen we ervoor zorgen dat boeren een leefbaar inkomen blijven verdienen en de bananenteelt weer toekomstbestendig wordt.
Samen met Ekoplaza en andere ketenpartners, True Price, FairMatch Support en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is Odin onderdeel van het meerjarige 'True Price Project'. Dit heeft geleid tot de oprichting van en investering in een revolverend fonds. Door de oprichting van een fonds ontstaat er voor deze lokale telers investeringsruimte om deze aanpassingen mogelijk te maken. Het fonds blijft beschikbaar om de activiteiten van de coöperaties te financieren, omdat de gelden die vrijkomen door de innovaties opnieuw worden geïnvesteerd in het fonds.
Als consument kun je een verschil maken door bewuster te kiezen. Tijdens de 'True Price Week' (17 t/m 23 maart) betaal je per kilo biologische bananen €0,50 meer bij de biologische speciaalzaken. De volledige meeropbrengst tijdens deze actieweek gaat rechtstreeks naar de telers, zodat ze kunnen investeren in nieuwe bananenbomen, bodemverbetering en efficiëntere irrigatiesystemen. Dit helpt hen om op lange termijn meer bananen te produceren met minder water en maakt hun plantages duurzamer en toekomstbestendiger, waardoor de huidige bananenprijs kan worden behouden. “Met dit project dragen alle organisaties in de keten bij aan een toekomstbestendige bananenteelt, we maken recht wat krom is”, zegt Wouter Wezenbeek, Hoofd Source & Supply bij Odin. Want we willen uiteindelijk allemaal bananen die betaalbaar én duurzaam zijn! Duurzaam voor de teler, de aarde en voor ons als consument.